‘El Tragaluz Democrático’ inaugurouse hoxe venres 24 de marzo na sala de exposicións A Arquería, en Novos Ministerios, Madrid, e contou con personalidades do ámbito cultural e académico. Esta mostra estará aberta ao público desde o 24 de marzo ata o 23 de xullo de 2023.
A mostra revisa de maneira crítica as relacións entre a política, a violencia e a memoria democrática ao longo da historia contemporánea española, e está organizada polo Ministerio da Presidencia, coordinada por Mercedes Serrano, Diana Jimenez e Almudena Cruz, sendo o comisario Germán Labrador Méndez, profesor da Universidade de Princeton.
O nome da mostra ‘El Tragaluz’, é unha homenaxe á celebrada obra que en 1967 estreou Antonio Buero Vallejo. “El Tragaluz Democrático” propón unha viaxe de ciencia-ficción entre dúas épocas, a posguerra española e o século XXV.
Esta iniciativa conta cun grafito que formaba parte das paredes do Mosteiro de Oia, onde algúns dos máis de 5.000 presos republicanos entre os anos 1937 e 1939 escribían as súas realidades e soños. Nese tempo, chegaron ao Mosteiro presos do norte de España, principalmente asturianos, cántabros e vascos nos primeiros anos; e cataláns, valencianos e mallorquinos nos meses finais da Guerra Civil.
A actual propiedade do Mosteiro de Oia atopou estes grafitos no cenobio nun estado de total abandono á súa chegada. Nunha primeira etapa teitouse a cuberta, fotografáronse e filmaron os escritos, e realizouse un traballo de escoita a veciños/as de Oia que viviron esa época sendo nenas e neos. Posteriormente, e tras presentar o proxecto técnico á Dirección Xeral de Patrimonio da Xunta de Galicia e contar coa súa supervisión, investíronse máis de 1.500 horas de traballo por parte dun equipo especializado na súa extracción e restauración. Tamén se adecuou o refectorio do século XVIII para que unha parte deses escritos póidanse visitar dentro das visitas guiadas organizadas desde hai anos no único mosteiro do Císter a beira do mar. Este traballo de recuperación da memoria histórica, posta en valor e mostra ao público considérase como o máis importante dos que se levaron a cabo en Galicia, e un proxecto de referencia en España.
A solicitude dunha das pezas por parte das entidades organizadoras e a dirección da mostra vén poñer en valor o traballo de recuperación que se está realizando a moitos niveis desde o ano 2005, sen ningún tipo de axuda pública, e mentres se traballa pola rehabilitación integral do mosteiro a pesar das dificultades. Un esforzo que está a recibir recentemente o recoñecemento en España e en Europa. Un traballo que transcende ao público a través de visitas guiadas, charlas, solpores, un recoñecemento anual outorgado a personalidades cun profundo impacto na historia e no territorio, ou a través das publicacións a través da editorial Serra dá Groba.
A partir do 3 de abril, o mosteiro abrirá as súas portas e iniciará así a súa programación cultural do 2023.